"Το δημόσιο, δωρεάν για όλους Πανεπιστήμιο κινδυνεύει", άρθρο του Κώστα Μπασιούκα
του Κώστα Μπασιούκα
Αναπληρωτή Καθηγητή Δερματολογίας & υποψηφίου Αντιπρύτανη Παν.Ιωαννίνων
Οι εκλογές για την ανάδειξη του νέου Πρυτανικού Συμβουλίου στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων θα γίνουν την Πέμπτη 27-5-2010. Οι συνθήκες διενέργειας αυτών των εκλογών είναι πρωτόγνωρες δεδομένου ότι για πρώτη φορά δεν έχουν δικαίωμα συμμετοχής οι αποτελούντες την παρούσα Πρυτανική Αρχή και ότι για πρώτη φορά μπορούν να ψηφίσουν όλοι οι φοιτητές και όχι εκπρόσωποι αυτών. Επιπλέον το γενικότερο πεδίο κρίσης του νεοφιλελευθερισμού και οι ψηφισμένοι νόμοι των τελευταίων χρόνων που εμπορευματοποιούν και ιδιωτικοποιούν την παιδεία δημιουργούν ασφυκτικές πιέσεις.
ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ, ΔΩΡΕΑΝ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ!
Ας τα βάλουμε σε μία σειρά.
Είναι γνωστό ότι το Πανεπιστήμιο είναι αυτοδιοικούμενο ίδρυμα δηλαδή οι αποφάσεις λαμβάνονται από τα συλλογικά όργανα (Τομείς, Τμήματα, Συλλογικότητες εργαζομένων, Σύγκλητος) και το Πρυτανικό Συμβούλιο εκτελεί τις αποφάσεις.
Τα προβλήματα αυτοδιοίκησης του Πανεπιστημίου είναι πολλαπλά και σε διάφορα επίπεδα. Πρώτο οι αποφάσεις στους Τομείς και τα Τμήματα δεν είναι πάντα οι δημοκρατικότερες από ελλιπή ενημέρωση και συμμετοχή των μελών, κύρια των φοιτητών. Το ίδιο συμβαίνει και στο ανώτατο όργανο τη Σύγκλητο, όπου τα τελευταία χρόνια η ημερήσια διάταξη μοιράζεται μια δύο μέρες πριν, χωρίς εμπεριστατωμένες εισηγήσεις, με υπερβολικά πολλά θέματα για το χρόνο συζήτησης έτσι που σπαταλάται πολύτιμος χρόνος για να καταλάβουν τα μέλη την ουσία και να πάρουν θέση και στο τέλος αφού πολλοί εξαντλούνται, μειοψηφίες αποφασίζουν μερικές φορές για πολύ σημαντικά προβλήματα. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά στο τέλος η κοινότητα αγνοεί τις αποφάσεις γιατί δεν δημοσιοποιούνται εγκαίρως.
Πως λοιπόν μπορούμε να μην κάνουμε πάλι μια από τα ίδια;
Παραθέτω περιληπτικά μερικές σκέψεις για προβληματισμό:
1 Το Πανεπιστήμιο πρέπει να αυτοδιοικείται δημοκρατικά κατ’ ουσία και όχι κατ’ επίφαση. Το κράτος οφείλει να χρηματοδοτεί επαρκώς και ασφαλώς να ελέγχει αλλά όχι να συνδιοικεί και να περιπλέκεται με στρατιωτικού τύπου εντολές και νομικές αντιφάσεις.
2 Όλα τα συλλογικά όργανα οφείλουν να «διδάξουν» σε όλους και κύρια στους φοιτητές, το αυτονόητο δηλ. τη «χρηστή διοίκηση», τον ουσιαστικό διάλογο και τη δημοκρατία. Οι «παρέες» και «φοιτητοπατέρες» δεν τιμούν αυτούς που θέλουν να αποκαλούνται Ακαδημαϊκοί.
3 Ακαδημαϊκός δεν είναι μόνο ο έχων ψηλό h factor αλλά και ο πολυσχιδής ερευνητής και ο καλός και παρών δάσκαλος και ο μη χρηματιζόμενος και διαπλεκόμενος και ο καλός κλινικός ή εργαστηριακός και ο δημοκρατικός και εν γένει ο «δεκαθλητής του πνεύματος» , ο Επιστήμονας και Άνθρωπος.
4 Ο Πρύτανης ηγείται ενός συλλογικού οργάνου το οποίο εκτελεί τις δημοκρατικά ειλημμένες αποφάσεις άλλων συλλογικών οργάνων του Πανεπιστημίου και κύρια τη Συγκλήτου, και σε καμία περίπτωση τις προσωπικές του απόψεις.
5 Το Πανεπιστήμιο πρέπει να απαλλαγεί από τα κομματικά φέουδα και τις υπόγειες διασυνδέσεις. Στις Πρυτανικές εκλογές δεν ψηφίζουμε για βουλευτές αλλά για ένα Πρυτανικό Συμβούλιο που θα εγγυάται τη δημοκρατική λειτουργία των θεσμών του Πανεπιστημίου μας. Επιτέλους δεν μπορεί να ανεχόμαστε να συνδιοικούν εκβιαστικά το Πανεπιστήμιο οι σκληροί «φοιτητοπατέρες» της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ.
6 Παρόμοια και οι φοιτητές πρέπει να απαλλαγούν από την πίεση των κομματικών εναγκαλισμών. Οφείλουν ως ώριμα μέλη της κοινότητας να μην αφήσουν και τη δική τους τύχη στο πανεπιστήμιο στα χέρια των άλλων αλλά να πάρουν θέση, να συμμετέχουν στις συζητήσεις, να προβάλλουν τα αιτήματά τους, να διεκδικήσουν την επίλυσή τους με τη δύναμη της ψήφου τους που για πρώτη φορά μπορούν να χρησιμοποιήσουν προσωπικά. Η μη αναθεώρηση του Α16 είναι κύρια δική τους κατάκτηση. Το δημόσιο, δωρεάν και για όλους Πανεπιστήμιο, το άσυλο και άλλες δημοκρατικές κατακτήσεις είναι και δικό τους πρωταρχικό μέλημα.
7 Οι υποψήφιοι για το Πρυτανικό Συμβούλιο διαλαλούν ότι θα λειτουργήσουν με διαφάνεια, νομιμότητα, αξιοκρατία και άλλα αυτονόητα. Και βέβαια το πρόβλημα δεν είναι όσα λένε, αφού δεν πληρώνουν και εφορία, αλλά τα όσα δεν λένε. Αλλά και πάλι τι σημασία έχει το τι λέει κανείς (και άλλοι στο παρελθόν τα είπαν), σημασία έχει τι θα κάνει. Και επειδή αυτό δεν μπορούμε να το μαντέψουμε, μπορούμε να πάρουμε ένα «δείγμα γραφής» από την μέχρι τώρα πορεία τους στην πόλη- κοινωνία και κύρια στο Πανεπιστήμιο. Με αντικειμενικότητα, νηφαλιότητα και υπευθυνότητα πρέπει όλοι μας να σταθμίσουμε τα δεδομένα και να δώσουμε και τώρα και αύριο τον αγώνα της ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ.
Γιατί ακόμα και ένα άριστο Πρυτανικό Συμβούλιο, για να μην έχουμε και αυταπάτες, λίγα μπορεί να κάνει μόνο του ξεκομμένο από τα άλλα συλλογικά όργανα του Πανεπιστημίου και από το πανεπιστημιακό, φοιτητικό και γενικότερο λαϊκό κίνημα.
Όμως τώρα είναι η ώρα των Πρυτανικών εκλογών. Χρέος μας να συμμετέχουμε ενεργά σε αυτές . Βήμα –βήμα, μπορούμε να κάνουμε εφικτό έναν άλλο, πιο δίκαιο κόσμο.